25 anos dun compromiso conxunto pola infancia

Post de Constan Dacosta, vicepresidente de UNICEF Comité País Vasco.

 
Baixo o título Aplicación da Convención sobre os Dereitos do Neno (CDN), "25 anos dun compromisoconxunto pola infancia", celebrouse do 7 ao 10 de abril o XV Seminario Internacional UNICEF, dentro do Máster en Cooperación Internacional Descentralizada: Paz e Desenvolvemento da Universidade do País Vasco (UPV/EHU).

Organizado conxuntamente pola UPV/EHU eUNICEF Comité País Vasco, este seminario converteuse xa nun clásico, eloxiado por asistentes e promotores. Aberto ao público, pero seguido maioritariamente por universitarios, cunha inscrición de 80 alumnos de grao e postgrao.

O seminario buscaba avaliar en que medida os programas derivados da CDN contribuíron a mellorar ascondicións da infancia nestes 25 anos. E fixémolo non motivados pola compracencia, senón para perseverar no uso daquelas políticas exitosas e, sobre todo, para sinalar cales son os retos futuros en relación á infancia.

A intención deste XV Seminario era facerse cargo das desigualdadescorrixidas, recoñecer os avances --sen que se lle esquece poñer énfase na tarefa que aínda falta-- e saber comoUNICEF pretende transformar esa realidade e os obxectivos e plans de acción que se propón.

A ex presidenta deUNICEF Comité Español Conuelo Crespo e o asesor para Asuntos Internacionais Víctor Soler-Sala, dous actores destacados nos logros de UNICEFdurante as últimas décadas e no feito de que UNICEF gañase o liderado na defensa dos dereitos humanos e da infancia, garanten testemuño, coñecementos e autoridade para falar do mellorado ao abeiro da CDN.

Especialmente valiosas foron as súas propostas e enunciados dos retos futuros aos que se enfronta a defensa dos dereitos da infancia. Dous magníficos relatorios que suscitaron un rico debate.

POBREZA INFANTIL

Entender as causas da actual crise económica e social, e como esta afecta ás familias e á infancia, foi o contido do relatorio de Tomás Jiménez, exrepresentante do Fondo de Poboación de Nacións Unidas (UNFPA) e profesor da UniversidadeOberta de Catalunya (UOC).

O seu "viaxe da crise ata chegar ás familias" ofrece un útil soporte conceptual para o diagnóstico da situación, pero resulta especialmente valioso para corrixir, para pelexar polo cambio do statu quo e da desigualdades actuais; para remover as indignas condicións actuais e armar outras que nos leven a un escenario onde as desigualdades non sexan tan escandalosas e inxustas.

Esta edición do seminario puxo a súa mirada, con máis detemento que anos atrás, na infancia próxima, así como en expoñer os programas que atenden os seus dereitos ou necesidades. Os niveis de pobrezacrecen e o número dos fogares españois que a sofren tamén. E iso ten o seu impacto máis directo e grave sobre ainfancia, a poboación máis vulnerable das afectadas pola crise. Esta cita deUNICEF non debía ignorar esta dura realidade.

A directora da Oficina da Infancia e a Adolescencia do Araterko,Elena Ayarza, expuxo os valiosos estudos con que conta a Oficina do Ararteko para coñecer o estado de situación e as condicións da infancia no País Vasco, que son relativamente mellores que noutras latitudes pero que están en crecente empeoramento nestes anos a causa da crise.

Mentres, José Luis Madrazo, director de Infancia e Planificación Familiar do Goberno Vasco, José Luis Madrazo, detallou os programas e medidas (asistenciais e de empoderamiento) que as Administracións vascas están a poñer en marcha para a infancia e as súas familias co obxecto de corrixir ou resolver assituacións de exclusión e reducir asdesigualdades.
 

DEnDE o TERREO

Os relatorios de Marta Arias, directora de Sensibilización e Políticas de Infancia de UNICEF Comité Español, eIker de Urrutia, experto enEmerxencias e presente nas de Haití, Camerún e República Centroafricana,recibiron calorosos eloxios. Probablemente a razón é que as historias de vida e os testemuños dende o terreo sintonizan mellor que as estatísticas ou os conceptos, aínda que estes sexan presentados de xeito brillante. Ambos os dous relatores cargaron de entusiasmo e renovaron a vocación dalgúns destes alumnos universitarios na súa futura cooperación internacional.

Sete relatorios a cargo de reputados expertos ofreceron a visión actual sobre a situación da infancia, sinalando o realizado e os retos pendentes, cunha mirada menos compracente sobre o inmenso camiño avanzado nestes 25 anos, e un repaso esixente sobre o camiño restante: lograr erradicar estruturalmente as condicións que provocan tantas desgracias, mortes e desigualdades evitables na humanidade, e especialmente na infancia.

Con este mesmo ton, positivo pero interesado polo que aínda queda pendente, os alumnos fixeron as súas valoracións finais a través dunha mesa redonda pro-activa coa que finalizou este XV Seminario Internacional. Unha valoración dos alumnos que mostrou a súa preocupación polas cuestións prácticas e evidentes --procesos de intervención básicos en emerxencias, seguridade xurídica nas intervencións, etc. --, pero tamén polas deontolóxicas --por exemplo: cautelas éticas básicas ao financiamento público-privada dos programas de cooperación--.

En resumo, o seminario recolleu unhas propostas academicamente moi apreciadas e socialmente movilizadoras, tal como sucedeu en edicións anteriores. Agora hai que preparar aedición XVI!