Ruanda: 20 anos despois do xenocidio

Por Lorena Cobas, responsable de Emerxencias de UNICEF España.

Definición de xenocidio segundo aRAE: exterminio ou eliminación sistemática dun grupo social por motivo de raza, de etnia, de relixión, de política ou de nacionalidade. É unha definición que pode parecer fría. Se non te pairas a pensala, pode mesmo parecer algo sen moito sentido. Pero acontece o mesmo se a vemos a través do exemplo dun país concreto? Hoxe hai 20 anos que empezou enRuanda o maior xenocidio da historia. Cúmprense 20 anos do episodio máis escuro dese país, e tamén de toda a comunidade internacional. A noite do 6 de abril de 1994 a vida de todos os ruandeses cambiou repentinamente. Esa noite as persoas deixaron de ser veciños, compañeiros de clase ou do traballo, tendeiros... para converterse en amigos ou inimigos segundo a súa orixe étnica.

Ruanda: 800.000 tutsis asasinados

Ser un neno, neste contexto, significaba que, de súpeto, o amiguito co que xogabas no patio ou no parque se convertía nun inimigo ao que bater ou do que fuxir. Ou que os veciños que te coidaban de cando en vez, agora querían matar o teu pai, e xa non che daban nin protección nin seguridade. Esa terrible noite, tras o asasinato dopresidente, as palabras máis importantes na vida de calquera persoa pasaron a ser hutu etutsi. Segundo o grupo ao que pertenceses, así escribiríase a túa historia durante os seguintes meses e anos. En só 4 meses, o conflito tivo como resultado uns800.000 tutsis asasinados ás mans dos hutus. Ademais, utilizáronse todas as armas posibles para atacar o inimigo, como violacións en masa emutilacións. Un exemplo claro de exterminio dun grupo social segundo a definición de RÁEA. E os que non morreron protagonizaron un dos maiores éxodos de refuxiados da historia cara a países como República Democrática do Congo, Tanzania ou Burundi. Este conflito deixou feridas abertas en todos os ruandeses, fosen hutu ou tutsi. O sufrimento e ador do vivido é algo que os acompaña dende entón. Hoxe, 20 anos despois, unímonos ao recordo das vítimas deste xenocidio. Porque merecen ser honrada, e porque queremos que non se repita.

RUANDA, NA SENDA DOS ODM

Hoxe, 20 anos despois, necesitamos pensar enRuanda como un país libre de violencia. Houbo avances, Ruanda está en camiño de cumprir case todos os Obxectivos de Desenvolvemento do Milenio.Hoxe, 20 anos despois, os nenos e mozos están no corazón do desenvolvemento, en palabras de Laurence Umohoza, de 16 anos e vicepresidente do Foro Nacional da Infancia: "cando recordamos as vidas dos nenos que se perderon, os que somos nenos hoxe debemos aproveitar a oportunidade de ir á escola, ser conscientes dos nosos valores e contribuír a construír unhaRuanda mellor". Hoxe miramos outros países e outros pobos que están a vivir agresións pola súa orixe, raza ou relixión, e tamén queremos telos presentes. Porque dentro de 20 anos podemos estar a recordalos como hoxe facemos con Ruanda.República Centroafricana, Sudán do Sur, Sirya...Queremos que estes conflitos rematen, e que a violencia e a dor que están a causar póidase superar.